Vaccineren was niet al te lang geleden nog een hot topic voor mensen om over te discussiëren. Nu COVID wat rustiger is geworden deze laatste paar jaren, zal het ook een onderwerp van coronavaccins dan ook wat meer op de achtergrond vallen. Maar dit betekent niet dat vaccins, zowel coronavaccins als vaccins voor andere ziekten, zelf op de achtergrond mogen vallen. Het is nog steeds belangrijk om de nodige vaccinaties te krijgen. Waarom is dit zo? En hoe werken vaccinaties voor verschillende ziekten? In deze blog lees je het.
Vaccinaties
Een vaccinatie gebeurt meestal in de vorm van een prik. Het doel van een vaccinatie is om iemands immuunsysteem te laten reageren op een bepaalde bacterie of virus. Iemand wordt een klein gedeelte van de bacterie of virus ingespoten en het lichaam gaat aan de slag om deze indringers te vechten. Zo bestaat er een grotere kans dat het immuunsysteem ‘herinnert’ hoe het de bepaalde ziekte moet vechten wanneer iemand echt ziek wordt. Het lichaam zal de bacterie of het virus sneller herkennen, zich ertegen beschermen en mogelijk de ziekte voorkomen.
In een vaccin zitten een verzwakte of geïnactiveerde vorm van een ziekteverwekker of een heel klein gedeelte. Deze delen worden antigeen genoemd. Het antigeen is wat het lichaam zal zien als iets wat bestreden hoort te worden. Het immuunsysteem gaat aan de slag met immuun cellen maken, wat het antigeen zal bestrijden. Wanneer een persoon nogmaals in contact komt met de ziekteverwekker, weten de immuun cellen wat zij horen te doen en worden antistoffen sneller aangemaakt.
Een vaccinatie is niet het einde van de bestrijding tegen alle ziektes. Vaccins bieden namelijk verschillende mate van bescherming. Hierin kan bijvoorbeeld de beschermingsduur verschillend zijn, zoals we hebben gezien bij de coronavaccins. Sommige mensen hadden meer boosters nodig dan anderen. Vaccins beschermen daarnaast ook de omgeving, niet alleen de persoon die gevaccineerd is. Dit komt omdat blootstelling aan ziektes verminderd. Deze groepsimmuniteit werkt alleen wanneer er genoeg mensen gevaccineerd zijn.
Infectieziektes
Vaccinaties worden vaak gebruikt tegen infectieziektes. Er zijn er ongeveer twaalf die makkelijk bestreden kunnen worden door gevaccineerd te worden. Zo is er bijvoorbeeld meningokokken. Dit wordt ook wel meningitis of hersenvliesontsteking genoemd. In Nederland alleen al komen er ongeveer vijf verschillende types voor. Hersenvliesontsteking kan mogelijk leiden tot een ontsteking van de hersenen zelf, wat weer kan leiden tot hersenschade of de dood. Daarom is een meningokokken vaccinatie volwassenen van hoog belang. Een ander voorbeeld is hepatitis A. Dit wordt ook wel geelzucht genoemd door de kleur die de huid krijgt. Het is een ontsteking van de lever wat ontstaat nadat iemand in aanraking is gekomen met vervuild water of voedsel. Over het algemeen komt hepatitis A niet in westerse landen voor. Ga je op reis? Dan is het zeker belangrijk om een hepatitis A vaccinatie te krijgen. Dit is een voorbeeld van vaccinaties die belangrijk zijn voor mensen die op reis gaan.